Demotie en outplacement voor oudere werknemers

Minister Donner van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft in een notitie over arbeidsparticipatie van ouderen een aantal stappen aangegeven die langer doorwerken moeten stimuleren. Deze notitie heeft hij namens het kabinet richting de Tweede Kamer gestuurd. Overheid, werkgevers en werknemers moeten samen gaan investeren in duurzame inzetbaarheid van werknemers. Één van de steekpunten is meer investeren in bij- en omscholing, zodat werknemers ook later in hun carrière van baan kunnen veranderen. Ook komt er een wettelijke wederzijdse scholingsaanspraak, waardoor de werkgever zijn werknemers kan aanspreken op het volgen van scholing en andersom.

In de notitie constateert het kabinet dat de arbeidsparticipatie van ouderen sinds 1995 sterk is gestegen, maar tegelijkertijd moet er ook nog veel gebeuren om kansen van werkloze ouderen op de arbeidsmarkt te vergroten. Mede omwille van de verhoging van de AOW-leeftijd wil het kabinet de arbeidsmarktpositie van ouderen de komende tien jaar sterk verbeteren. Daarvoor is een vervolgagenda geformuleerd voor de overheid om hierin samen met werkgevers en werknemers aan de slag te gaan.

Het kabinet wil wettelijk regelen dat werkgevers én werknemers werk maken van het ‘duurzaam inzetbaar’ houden van werknemers. Dat kan door bijvoorbeeld werknemers standaard periodieke bij- en omscholing aan te bieden en mensen die hun werk niet meer vol dreigen te houden tijdig voor te bereiden op een andere baan. Dit betreft niet alleen scholing voor werkzaamheden binnen het bedrijf waarin iemand werkzaam is, maar ook bredere scholing om kansen op de arbeidsmarkt te vergroten. Uit de notitie blijkt dat Nederland hier kansen laat liggen, vooral als het gaat om scholing van oudere werknemers. In landen als Zweden, Finland en Denemarken volgen twee keer zoveel oudere werknemers scholing als in Nederland.

Uit de notitie blijkt verder dat de overheid al fors investeert in het aan het werk helpen en houden van oudere werknemers, door recent ingevoerde maatregelen, als de premiekorting voor oudere werknemers en de doorwerkbonus. Als deze maatregelen volledig hun beslag hebben gekregen, draagt de overheid 10.000 euro op jaarbasis bij om iemand van 62 aan het werk te houden. Voor iemand met het minimumloon is dat meer dan de helft van het bruto loon. Bij een werkloze van 59 die in dienst wordt genomen, draagt de overheid tot zijn 65e 50.000 euro bij.

Ook worden andere factoren aan de orde gesteld die invloed hebben op de arbeidsmarktpositie van ouderen. Zo beginnen in Nederland de lonen relatief laag en stijgen ze langer tot aan het eind van de carrière. In de Scandinavische landen hebben werkgevers en werknemers afspraken gemaakt die hebben geleid tot een evenwichtiger verdeling van het loon. Daardoor komen oudere werknemers hier makkelijker aan het werk. Zo gaan in Denemarken en Finland vier keer zoveel 50-plussers bij een nieuwe werkgever aan de slag als in Nederland. Dit is een punt dat sociale partners de komende jaren op de agenda zouden moeten zetten, wil de arbeidsmarktpositie van ouderen verbeterd worden.

Bron: Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid